හමාස් නායක මාවන් ඉසා ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාරයකින් මියගිය බව ධවල මන්දිර නිලධාරි ජේක් සුලිවන් ප්‍රකාශ කර ඇත.
නියෝජ්‍ය හමුදාපතිවරයා ලෙස, ඔක්තෝබර් 7 වැනිදා යුද්ධය ආරම්භ වූ දා සිට මිය ගිය හමාස් සංවිධානයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතම නායකයා ඉසා වනු ඇත.
Marwan Issa (circled in file image)
ගාසා තීරය පාලනය කරන පලස්තීන කණ්ඩායම ඔහුගේ මරණය පිළිබඳ වාර්තා පිළිබඳව නිල වශයෙන් අදහස් දක්වා නැත.
එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම් ඇන්ටනි බ්ලින්කන් ගාසා තීරයේ ගැටුම පුපුරා යාමෙන් පසු කලාපයේ සිය හයවන සංචාරය සඳහා මේ සතියේ මැද පෙරදිග බලා යනු ඇත.
ඉතිරිව සිටින සියලුම ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කර ගැනීම සඳහා සටන් විරාම ගිවිසුමකට එළඹීමට ජාත්‍යන්තර ප්‍රයත්නයන් සාකච්ඡා කිරීමට ඔහු සෞදි අරාබියේ සහ ඊජිප්තුවේ රැස්වීම් පවත්වනු ඇත.
ප්‍රහාරයක් දියත් කිරීමට පෙර මිලියනයකට අධික ජනතාවක් රෆා නගරයෙන් ඉවත් කිරීමට ඊශ්‍රායලය සැලසුම් කර තිබියදීත් කටාර්හි මේ සතියේ සාකච්ඡා දිගටම පැවතුනි.
මාසයක් තුළ ඔවුන්ගේ පළමු සංවාදයේදී එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුට පැවසුවේ මෙය “වැරදීමක්” වනු ඇති බවයි.
මීට සතියකට පෙර මධ්‍යම ගාසා තීරයේ නුසෙයිරාට් සරණාගත කඳවුරට යටින් ඇති උමං සංකීර්ණයක් ඉලක්ක කර ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාරයකින් ඊසා මිය ගිය බව ඊශ්‍රායල මාධ්‍ය ආරංචි මාර්ග වාර්තා කර ඇත.
හමාස් හමුදා අංශයේ නියෝජ්‍ය අණදෙන නිලධාරියා වන ඉසෙඩින් අල්-කසාම් බළකාය, ඊශ්‍රායලයට අවශ්‍ය මිනිසුන්ගෙන් කෙනෙකු ලෙස සැලකේ. හමාස් නායකයා තම ත්‍රස්තවාදී අසාදු ලේඛනයට ඇතුළත් කළ යුරෝපා සංගමය, ආසන්න වශයෙන් පුද්ගලයන් 1,200ක් මරා දමා යුද්ධය ඇවිලවූ කන්ඩායම විසින් මෙහෙයවන ලද ඔක්තෝබර් 7 ප්‍රහාරයට ඔහු සෘජුවම සම්බන්ධ කළේය.
පළමු පලස්තීන ඉන්ටිෆාඩා සමයේදී ඔහුව ඊශ්‍රායලය විසින් වසර පහක් සිරගත කර ඇති අතර 1997 දී පලස්තීන අධිකාරිය විසින් 2000 දී දෙවන ඉන්ටිෆාඩා ආරම්භ වන තෙක් රඳවා තබා ගන්නා ලදී.
ඔක්තෝබර් 7 වැනිදා සිට ඊශ්‍රායල හමුදාව විසින් හමාස් සංවිධානයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ නායකයන් රැසක් ඝාතනය කර ඇත. හමාස් සංවිධානයේ දේශපාලන නායක සලේ අල්-අරෝරි බේරූට් හි දකුණු උප නගරයක් වන ඩහියේ හි පිපිරීමකින් මිය ගියේය. එම ප්‍රහාරයට ඊශ්‍රායලය වගකිව යුතු යැයි සැලකේ.
ධවල මන්දිරයේ ජාතික ආරක්ෂක උපදේශක සුලිවන් පැවසුවේ අනෙකුත් හමාස් නායකයින් ගාසා තීරයේ "හමාස් උමං ජාලයේ යට " සැඟවී සිටින බවට විශ්වාස කරන බවයි.
ඉහළ හමාස් නායකයින් ඉලක්ක කරගත් අඛණ්ඩ මෙහෙයුම සඳහා එක්සත් ජනපදය ඊශ්‍රායලයට ආධාර කරන බවට ප්‍රතිඥා දුන් ඔහු, "ඔවුන්ට යුක්තිය ඉටු වනු ඇත" කියා ය.
නමුත් යුද්ධයේ ආරම්භයේ සිටම හමාස් සංවිධානයට එරෙහිව ඊශ්‍රායලය ලැබූ නොයෙකුත් යුධ ජයග්‍රහණ ගැන ඔහු සඳහන් කරන අතරම, ඔහු නෙතන්යාහු ට කළ ඇමතුමේදී වැඩිවන සිවිල් මරණ සංඛ්‍යාව පිළිබඳව ජනාධිපති බයිඩන් අනතුරු ඇඟවීම් ප්‍රකාශ කර ඇති බව ඔහු අවධාරණය කළේය.
සුලිවන් ට අනුව ඊශ්‍රායලයට තම කැපවීම සහ “හමාස් පසුපස යාමට ඇති අයිතිය” ජනාධිපතිවරයා නැවත අවධාරණය කළ නමුත්, ඇස්තමේන්තු කර ඇති මිලියනයක් පමණ වන දකුණු ගාසා තීරයේ නගරයක් වන රෆා ආක්‍රමණය කිරීමෙන් ඊශ්‍රායල හමුදාවට “වැරදීමක්” වනු ඇතැයි ද ඔහු පැවසීය. බොහෝ සරණාගතයින් යුද්ධය අතරතුර පලා ගොස් ඇත.
මෙම ආක්‍රමණය “වඩා අහිංසක සිවිල් මරණවලට තුඩු දෙනු ඇත, දැනටමත් දරුණු මානුෂීය අර්බුදය නරක අතට හැරෙනු ඇත, ගාසා තීරයේ අරාජිකත්වය ගැඹුරු කරයි සහ ඊශ්‍රායලය ජාත්‍යන්තරව හුදකලා කරනු ඇත”, එක්සත් ජනපද ජාතික ආරක්ෂක උපදේශක වාර්තාකරුවන්ට පැවසීය.
ගාසා තීරයේ හමාස් ප්‍රමුඛ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයට අනුව, යුද්ධය ආරම්භ වූ ඔක්තෝබර් 7 වනදා සිට පලස්තීන සිවිල් වැසියන් 31,000 කට වැඩි පිරිසක් මිය ගොස් ඇත. මරණ සංඛ්‍යාව ජාත්‍යන්තර හෙලාදැකීමට ලක්ව ඇති අතර ඊශ්‍රායලයේ මිත්‍ර පාක්ෂිකයින් බොහොමයක් ඈත් වී ඇත.
The relationship between President Joe Biden and Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu has grown tense as the war in Gaza continues.
ඇමතුම අතරතුර ගාසාවේ "පැහැදිලි, උපායමාර්ගික අවසන් තරගයක්" සඳහා ජනාධිපති බයිඩන් නෙතන්යාහුව තල්ලු කළ බව සුලිවන් පැවසීය.
"හමාස් පරාජය කිරීමේ ඉලක්කය අපි බෙදාහදා ගන්නා බව ජනාධිපතිවරයා අද නැවතත් අගමැතිවරයාට ප්‍රකාශ කළේය. නමුත් එය සිදු කිරීමට ඔහුට සුසංයෝගී සහ තිරසාර උපාය මාර්ගයක් අවශ්‍ය බව අපි විශ්වාස කරමු," ඔහු පැවසීය.
රෆා ආක්‍රමණයක් සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපද උත්සුකයන් සාකච්ඡා කිරීම සඳහා ඉදිරි දිනවලදී වොෂින්ටනයට "හමුදා, බුද්ධි අංශ සහ මානුෂීය නිලධාරීන්ගෙන් සමන්විත ජ්‍යෙෂ්ඨ අන්තර් නියෝජිත කණ්ඩායමක්" යැවීමට ඊශ්‍රායල නායකයා එකඟ කරවා ගැනීමට Biden සමත් වී ඇත.
එම රැස්වීම පැවැත්වෙන තෙක් ඊශ්‍රායලය සිය ප්‍රහාරය ප්‍රමාද කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන බව ද සුලිවන් පවසයි.
නෙතන්යාහු X හි තම ඇමතුම තහවුරු කර ඇත, ඔවුන් දෙදෙනා "යුද්ධයේ නවතම වර්ධනයන්" මෙන්ම ගැටුමේ ඊශ්‍රායලයේ අරමුණු ගැන ද සාකච්ඡා කර ඇති බව පැවසේ.
ඊශ්‍රායල අගමැතිවරයා එම අරමුණුවලට ඇතුළත් වූයේ: "හමාස් තුරන් කිරීම, අපගේ සියලු ප්‍රාණ ඇපකරුවන් නිදහස් කිරීම සහ ගාසා තීරය කිසි විටෙකත් ඊශ්‍රායලයට තර්ජනයක් නොවන බව සහතික කිරීම යන මෙම අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා අවශ්‍ය මානුෂීය ආධාර සපයන අතර” ම ය.
බයිඩන් ගේ ඇමතුමට පෙර, එක්සත් ජනපදයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ ඩිමොක්‍රටික් පාක්ෂිකයින් නෙතන්යාහු ව වඩාත් දැඩි ලෙස විවේචනය කර තිබුණි.
බ්‍රහස්පතින්දා, සෙනෙට් සභාවේ ඉහළම ඩිමොක්‍රටික් පාක්ෂික චක් ෂුමර් ඊශ්‍රායලයේ නව මැතිවරණයක් ඉල්ලා සිටියේ, නෙතන්යාහු රටේ අවශ්‍යතාවලට වඩා ඔහුගේ “දේශපාලන පැවැත්මට” ප්‍රමුඛත්වය දෙන බව පවසමිනි.
ඊශ්‍රායලය "කෙසෙල් ජනරජයක්" නොවන බවත් අගමැතිගේ ප්‍රතිපත්තිවලට "විශාල බහුතරයකගේ සහය ලැබී ඇති" බවත් පවසමින් නෙතන්යාහුගේ ලිකුඩ් පක්ෂය ඊට ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත.
බයිඩන් විසින් පසුගිය සිකුරාදා ඕවල් කාර්යාලයේ වාර්තාකරුවන්ට පැවසුවේ ෂුමර්ගෙන් එවැනි ප්‍රකාශ පැමිණෙන බව තමා දන්නා බවයි. කෙසේ වෙතත්, සෙනෙට් නායකයා "ඔහු පමණක් නොව බොහෝ ඇමරිකානුවන් විසින් මේ පිළිබඳව බරපතල කනස්සල්ල ප්‍රකාශ කර ඇති" බවත් ජනාධිපතිවරයා පැවසීය.
BBC
