ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක ගේ දේශීය සංචාර සම්බන්ධ තොරතුරු, තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම
(RTI) යටතේ ජිනාත් ප්‍රේමරත්න විසින් ඉදිරිපත් කළ ඉල්ලීමකට අදාල තොරතුරු ලබා දීම ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය විසින් ප්‍රතික්ෂේප කර තිබේ.
මෙම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම මගින්, රාජ්‍ය ආරක්ෂාව සහ මහජනතාවගේ තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිවාසිකම අතර පවතින සංකීර්ණ සම්බන්ධතාවය නැවත වරක් ඉස්මතු කර ඇත.
තොරතුරු දැනගැනීමේ පනත (RTI) යනු කුමක්ද?
තොරතුරු දැනගැනීමේ පනත (Right to Information Act) ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වන්නේ 2016 අංක 12 දරණ පනත යටතේ ය. මෙම පනතේ ප්‍රධාන අරමුණ වන්නේ මහජන ආයතන සතුව පවතින තොරතුරු ලබාගැනීමට මහජනතාවට ඇති අයිතිය තහවුරු කිරීමයි. පාලනයේ විනිවිදභාවය සහ වගකීම වැඩිදියුණු කිරීම, මහජන සේවාවන්හි කාර්යක්ෂමතාව ඉහළ නැංවීම, සහ දූෂණය අවම කිරීම සඳහා මෙම පනත ඉතා වැදගත් වේ. ඕනෑම පුරවැසියෙකුට රජයේ ආයතනයකින් තොරතුරක් ඉල්ලා සිටිය හැකි අතර, අදාළ ආයතනය නියමිත කාල සීමාව තුළ එම තොරතුරු ලබා දීමට බැඳී සිටී.
කෙසේ වෙතත්, මෙම පනතේ ඇතැම් වගන්ති යටතේ ඇතැම් තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීමෙන් නිදහස් කර තිබේ. ජාතික ආරක්ෂාව, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සම්බන්ධතා, පෞද්ගලිකත්වයට හානි වන තොරතුරු සහ අපරාධ විමර්ශනවලට බාධා වන තොරතුරු මෙලෙස නිදහස් කරන තොරතුරු අතර වේ. ජනාධිපතිගේ දේශීය සංචාර සම්බන්ධ තොරතුරු ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත්තේ, මෙම RTI පනතේ 5(1)(b)(i) වගන්තිය යටතේ වන අතර, එය ජනාධිපතිවරයාගේ ආරක්ෂාවට සෘජුවම අදාළ තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීමෙන් නිදහස් කරයි.
ත්‍රස්ත විරෝධී පනත (Anti-Terrorism Act) සහ එහි අරමුණ
ත්‍රස්ත විරෝධී පනත, ත්‍රස්තවාදී ක්‍රියාකාරකම් වැළැක්වීම, මර්දනය කිරීම සහ ඊට එරෙහිව කටයුතු කිරීම සඳහා ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රියාත්මක වන නීතියකි. මෙම පනත මගින් ත්‍රස්තවාදී කටයුතුවලට අදාළ අපරාධ හඳුනාගැනීම, ඒවාට දඬුවම් නියම කිරීම සහ ඒ සම්බන්ධයෙන් විමර්ශන සිදු කිරීමට ආරක්ෂක අංශවලට බලය ලබා දෙයි. ත්‍රස්තවාදී තර්ජනවලින් රාජ්‍යය සහ පුරවැසියන් ආරක්ෂා කිරීම මෙම පනතේ ප්‍රධාන අරමුණයි.
මෙම පනත යටතේ, රාජ්‍ය ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් විය හැකි තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම බරපතල වරදක් විය හැක. ජනාධිපතිවරයාගේ සංචාර පිළිබඳ තොරතුරු එළිදරව් කිරීමෙන් ඔහුගේ ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් ඇතිවිය හැකි යැයි රජය සලකන්නේ නම්, එවැනි තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීම ත්‍රස්ත විරෝධී පනත යටතේද වැලැක්විය හැකිය.
රාජ්‍ය රහස්‍යභාවය සහ පුරවැසි අයිතිය අතර ගැටුම
ජිනාත් ප්‍රේමරත්න විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද ඉල්ලීම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම මගින්, රාජ්‍ය ආරක්ෂාව පවත්වාගෙන යාම සහ පුරවැසියාගේ තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය සුරැකීම අතර ඇති සියුම් සමබරතාවය පැහැදිලි කරයි. ජනාධිපතිවරයෙකුගේ ආරක්ෂාවට අදාළ තොරතුරු රහස්‍ය තොරතුරු ලෙස සැලකීම සාධාරණීකරණය කළ හැකි වුවද, සමහර විට මෙම බලය වැරදි ලෙස භාවිතා කර පොදු තොරතුරුද මහජනතාවගෙන් වසන් කළ හැකි බවට විවේචන පවතී.
තොරතුරු ලබා ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප වූ විට, අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කිරීමේ අයිතිය පුරවැසියාට හිමි වේ. ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලය විසින් අයදුම්කරුට දන්වා ඇත්තේ පනතේ 31(1) වගන්තිය යටතේ දින 14ක් ඇතුළත අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කළ හැකි බවයි. මෙය තීරණයක් ගැන නැවත සලකා බැලීමේ අවස්ථාව ලබා දීමක් වන අතර, එය තොරතුරු දැනගැනීමේ පනතේ විනිවිදභාවය පවත්වා ගැනීමට උපකාරී වේ.
මෙවැනි සිදුවීම් හරහා, පුරවැසියන්ගේ අයිතිවාසිකම් සහ රාජ්‍ය ආරක්ෂාව යන දෙකම සමබරව පවත්වාගෙන යාමේ අභියෝගය අපට මනාව අවබෝධ කරගත හැකිය.
