[හරි දේශය වෙබ් අඩවියේ, “How Harini Amarasuriya Taught Us the Wrong Lesson - By a Former FUTA Comrade” ලිපිය ඇසුරින් සකස් කෙරිනි].
මෙය නිර්නාමික ජ්‍යෙෂ්ඨ විද්වතෙකු සහ විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ගේ සමිති සම්මේලනයේ (FUTA) හිටපු ක්‍රියාකාරිකයෙකු විසින්
වත්මන් අග්‍රාමාත්‍ය ආචාර්ය හරිනි අමරසූරිය වෙත එල්ල කරන ලද දැඩි විවේචනාත්මක ලිපියකි. අධ්‍යාපනය සඳහා දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 6%ක මුදලක් වහාම වෙන් කරන ලෙස ඉල්ලා අතීතයේ ඇය ගෙන ගිය දැඩි සටන සහ වත්මන් පාලනය තුළ එම ඉල්ලීම ක්‍රියාත්මක කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කරමින් ඇය අනුගමනය කරන දෙබිඩි පිළිවෙත මෙම ලිපියෙන් ප්‍රශ්න කෙරේ. කතුවරයා අගමැතිනියට චෝදනා කරන්නේ ඇය දේශපාලන අවස්ථාවාදය මත කටයුතු කරමින් ඉතිහාසය වෙනස් කිරීමට උත්සාහ කරන බවත්, අතීතයේ ඇය වටා පෙළ ගැසුණු ශාස්ත්‍රීය ප්‍රජාව පාවා දී ඇති බවත්ය.
අධ්‍යාපනය සඳහා 6%ක ප්‍රතිපාදන වහාම වෙන්කරවා ගැනීම වෙනුවෙන් අතීතයේදී පෙනී සිටි ආචාර්ය අමරසූරිය, අද වන විට එවැනි පොරොන්දුවක් කිසිදා ලබා නොදුන් බවට පවසමින් දරන ස්ථාවරය කතුවරයාගේ දැඩි කම්පනයට සහ විවේචනයට ලක්ව ඇත. මෙය හුදෙක් මතය වෙනස් කිරීමක් නොව, FUTA අරගලයේ ඉතිහාසය විකෘති කිරීමක් (Gaslighting) ලෙස කතුවරයා හඳුන්වයි. මන්දයත්, එකල ඔවුන්ගේ එකම ඉල්ලීම වූයේ "ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ" නොව "වහාම මුදල් වෙන් කිරීම" බව ඔහු අවධාරණය කරයි.
අගමැතිනියගේ මෙම හැසිරීම තුළින් ඇයගේ හැකියාව සහ අවංකභාවය පිළිබඳව බරපතල ගැටලු දෙකක් මතු වන බව ලිපිය පෙන්වා දෙයි:
- එක්කෝ අතීතයේදී විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියට මෙතරම් මුදලක් දරාගත නොහැකි බව ඇය නොදැන සිටියා විය යුතුය (එසේ නම් ඇයගේ අතීත උද්ඝෝෂණ අවබෝධයකින් තොරව කළ ඒවාය).
- එසේත් නැතිනම්, එය ප්‍රායෝගික නොවන බව දැන දැනම ඇය තම දේශපාලන ප්‍රතිරූපය ගොඩනඟා ගැනීම සඳහා එම අරගලය කූට ලෙස භාවිතා කළා විය යුතුය.
අතීතයේදී පැවති ආණ්ඩු විසින් මුදල් නොමැති බවට හෝ පද්ධතියේ ධාරිතාව මදි බවට ගෙන ආ තර්ක එදා හාස්‍යයට ලක් කළ ඇය, අද එම තර්කම තම ගැලවීම සඳහා භාවිතා කිරීම කතුවරයා හෙළා දකී. වසර 13කට පසුවද ඇය සතුව ක්‍රියාත්මක කළ හැකි නිශ්චිත සැලැස්මක් නොමැති වීමෙන් පෙනී යන්නේ, එදා අරගලය හුදෙක් දේශපාලන රඟපෑමක් පමණක් වූ බව යැයි කතුවරයා පවසයි. අවසාන වශයෙන්, මෙම ක්‍රියාවලිය හරහා ජාතික නායිකාවක් ලෙස ඇය කෙරෙහි ඇති විශ්වාසය බරපතල ලෙස පළුදු වී ඇති බව මෙම ලිපියෙන් අවධාරණය කෙරේ.
හරිනි අමරසූරිය අපට වැරදි පාඩමක් ඉගැන්වූයේ කෙසේද?
හිටපු FUTA (විශ්වවිද්‍යාල ආචාර්යවරුන්ගේ සමිති සම්මේලනය) සගයෙකු විසිනි
හරිනි අමරසූරිය සමඟ උරෙන් උර ගැටී මම කොළඹ බලා පා ගමනේ යෙදුනෙමි. අප එක හඬින් සටන් පාඨ කියූ අතර, දැඩි අධිෂ්ඨානය නිසා අපගේ කටහඬවල් බැරැන්ඩි වී තිබුණි. "හෙට නොව අදම - අධ්‍යාපනයට සියයට හයක්!" ක්‍රියාකාරී රාජ්‍ය විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියක් උදෙසා අත්‍යවශ්‍ය මූලික පදනම එය බව අපි විශ්වාස කළෙමු. අප එසේ බැනර් ප්‍රදර්ශනය කරමින් යන විට දහවල් හිරු රශ්මිය අපගේ පිට දවාලමින් තිබුණි.
ආචාර්ය අමරසූරිය එදා අපගේ බුද්ධිමය ධ්‍රැව තාරකාව වූවාය. ශ්‍රී ලංකාවේ උසස් අධ්‍යාපනයට දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 6%කට වඩා අඩු අගයක් වෙන් කිරීම එහි පැවැත්මට එල්ල වන මාරාන්තික තර්ජනයක් වන්නේ මන්දැයි ඇය ඉතාමත්ම ශාස්ත්‍රීය නිරවද්‍යතාවයකින් යුතුව පහදා දුන්නාය.
එහෙත් අද වන විට, අග්‍රාමාත්‍ය අමරසූරිය පාර්ලිමේන්තුවේ සිටගෙන එම 6% ක මුදල වහාම වෙන් කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කරමින් සිටින්නීය. "එවැනි පොරොන්දුවක් ලබා දුන්නේ නැතැයි" ඇය පවසයි. මා මෙය ලියන්නේ ඇයගේ දේශපාලන ප්‍රතිවාදියෙකු ලෙස නොව, වෘත්තීයමය පාවාදීමක වේදනාව දැනෙන අයෙකු ලෙසය.
මා මේ කතා කරන්නේ, අධ්‍යාපන සමානාත්මතාවය උදෙසා වූ සාධාරණ සටනක් යැයි සිතා වැටුප් වර්ධක අහිමි කරගත්, ජල ප්‍රහාරවලට මුහුණ දුන් සහ ප්‍රසිද්ධියේ අවමානයට ලක් වූ ඒ විද්වතුන් වෙනුවෙනි.
හුදු දේශපාලන වාසි තකා දෙන උත්තරයකට වඩා වැඩි පැහැදිලි කිරීමක් ලැබීමට අපට අයිතියක් ඇත. අප මේ දකින්නේ මූල්‍ය යථාර්ථයන්ට ගැලපෙන ලෙස සිදුකරන ප්‍රායෝගික වෙනස්කම් කිරීමක් නොවේ. මෙය ඊට වඩා බරපතල ගැටලුවකි: එනම් මෙය ඓතිහාසික සිදුවීම් වෙනස් කර දැක්වීමේ සහ මූලික අකාර්යක්ෂමතාව හෙළිදරව් වීමේ එකතුවකි. දේශපාලන භේදයකින් තොරව සෑම ශ්‍රී ලාංකිකයෙකුම මේ පිළිබඳව සැලකිලිමත් විය යුතුය.
තම රජය කිසිවිටෙකත් 6% ක මුදලක් වහාම ලබා දීමට පොරොන්දු නොවු බවට අගමැති අමරසූරිය මෑතකදී කළ ප්‍රකාශය හුදු දේශපාලන හැරවුමක් පමණක් නොවේ; එය මේ රටේ අධ්‍යාපනික ඉතිහාසය නැවත ලිවීමට ගත් ක්‍රමානුකූල උත්සාහයකි. අධ්‍යාපන වෘත්තිකයන් ලෙස නිවැරදි ඉතිහාස විවරණයක වැදගත්කම අපි දනිමු. 2011 සිට 2015 දක්වා FUTA ගෙන ගිය ව්‍යාපාරයේ ඉල්ලීම් ඉතා පැහැදිලි විය.
අප එදා පෙළපාළි ගියේ "අනාගතයේදී අරමුදල් වැඩිදියුණු කිරීමට හේතුවන ක්‍රමානුකූල ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ" ඉල්ලා නොවේ. රාජ්‍ය උසස් අධ්‍යාපනයේ ආසන්න බිඳ වැටීමක් ලෙස අප නිර්ණය කළ දෙය වැළැක්වීම සඳහා වහාම අයවැය ප්‍රතිපාදන වෙන් කරන ලෙස අපි ඉල්ලා සිටියෙමු.
මේ සඳහා ලිඛිත සාක්ෂි ඕනෑ තරම් ඇත. මහා භාණ්ඩාගාරයට අප ඉදිරිපත් කළ සංදේශ, අපගේ ප්‍රසිද්ධ ප්‍රකාශ සහ සාකච්ඡා සඳහා වූ ඉල්ලීම් යන සියල්ලෙන් ඉල්ලා සිටියේ මෙය වහාම ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසයි. මෙවැනි විශාල වර්ධනයක් දරා ගැනීමට පද්ධතියට ධාරිතාවක් නොමැති බව 2012 දී එවකට සිටි අමාත්‍ය රාජිත සේනාරත්න තර්ක කළ විට, එය නව ලිබරල්වාදී කප්පාදුවට (neoliberal austerity) යටත් වීමක් ලෙස සලකා අපි ප්‍රතික්ෂේප කළෙමු.
එදා, පරිපාලන ධාරිතාව පිළිබඳ ගැටළු යනු අධ්‍යාපනය නොසලකා හැරීම සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා රජය විසින් මවා පෙන්වන බොරු බිල්ලන් (smokescreens) බව තර්ක කරමින් ආචාර්ය අමරසූරිය විසින්ම පත්‍රිකා ලියා පළ කළාය.
දැන්, අප එදා විරෝධය පෑ බල අසුනේම අසුන්ගෙන සිටින ඇය, එදා රජය ගෙන ආ තර්කම ඉදිරිපත් කරයි. මෙම පරස්පරය මවිත කරවන සුළුය. ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ සමඟ පියවරෙන් පියවර ක්‍රියාත්මක කිරීම අවශ්‍ය බව ඇයගේ වත්මන් ස්ථාවරය නම් - සහ එය සැමවිටම නිවැරදි ප්‍රවේශය වී තිබුණේ නම් - අපගේ මුළු අරගලයම ගොඩනඟා තිබී ඇත්තේ වැරදි පදනමක් මතය.
එය සැමවිටම ඇයගේ ස්ථාවරය නොවී නම්, ඇය දැන් සිදු කරමින් සිටින්නේ අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ "අරමුණු සහගත අමතක කිරීමක්" (motivated forgetting) ලෙස හඳුන්වන දෙයයි. එනම් දේශපාලන පැවැත්ම සඳහා අවාසිදායක සත්‍යයන් තෝරා බේරා මකා දැමීමයි.
මෙය සියුම් කාරණයක් නොවේ. මෙය, තමන් අධ්‍යාපනික පරිවර්තනයක් වෙනුවෙන් සටන් කරනවා යැයි සිතූ, එහෙත් අවසානයේ දේශපාලන වෘත්තීන් සඳහා පඩිපෙළක් ලෙස පමණක් යොදා ගැනුණු මුළුමහත් විද්වතුන් පරම්පරාවක්ම මානසිකව මුළා කිරීමකි (Gaslighting).
ඵලදායී නියෝජනයක් සඳහා උද්වේගකර කතාවලට වඩා වැඩි යමක් අවශ්‍ය බව - එනම් ඒ සඳහා පුළුල් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ රාමුවක් අවශ්‍ය බව - අධ්‍යාපන වෘත්තිකයන් ලෙස අපි අපගේ සිසුන්ට උගන්වමු. අගමැති අමරසූරියගේ මෑත ප්‍රකාශයන්හි ඇති වඩාත්ම හානිකර හෙළිදරව්ව වන්නේ ඇයගේ ප්‍රතිපත්ති ආපසු හැරවීම නොවේ; ඇය වසර ගණනාවක් තිස්සේ පෙනී සිටි අරමුණ සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ඇය කිසි විටෙකත් ක්‍රියාත්මක කළ හැකි සැලැස්මක් සකස් කර නොතිබූ බවට වන ව්‍යංග පිළිගැනීමයි.
පරිපාලන ව්‍යුහයන් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම, දරාගැනීමේ ධාරිතාව වැඩි දියුණු කිරීම සහ පද්ධතිමය අකාර්යක්ෂමතාවයන් විසඳීමකින් තොරව අපට සරලව 6% ක් වෙන් කළ නොහැකි බවට ඇය කරන වත්මන් තර්කය මගින් විනාශකාරී ප්‍රශ්නයක් මතු කරයි: විරෝධතා පැවති වසරවලදී මෙම "ක්‍රියාත්මක කිරීමේ මාර්ග සිතියම" (implementation roadmap) නොතිබුණේ ඇයි?
මෙම හිඩැසෙහි අධ්‍යාපනික ඇඟවුම් බරපතල ය. අපට සමාන මට්ටමේම ගැටලුකාරී විය හැකි සිදුවීම් දෙකක් හමුවෙයි:
පළමු සිද්ධිය:
අවිදවත් නියෝජනය (Ignorant Advocacy). විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියට විශාල අරමුදල් වැඩිවීමක් ඵලදායි ලෙස භාවිතා කිරීමට යටිතල පහසුකම් නොමැති බව 2012 දී ආචාර්ය අමරසූරියට අවබෝධ වී නොතිබුණි. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඇය දහස් ගණනක් සිසුන්ගේ අධ්‍යාපනය අඩාල කළ, විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතිය අඩපණ කළ සහ දේශපාලන අස්ථාවරත්වයට දායක වූ ජාතික ව්‍යාපාරයකට නායකත්වය දුන්නේ, ඇයගේම ඉල්ලීමේ තාක්ෂණික අවශ්‍යතා මූලික වශයෙන් වරදවා වටහා ගනිමින් බවයි. ගුරුවරියක ලෙස, මෙතරම් අඩු මට්ටමේ පර්යේෂණයක් සහිත යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කළා නම් ඇය තම සිසුන්ව අසමත් කරනු ඇත.
දෙවන සිද්ධිය:
කුහක මෙහෙයුම් (Cynical Mobilization). ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අභියෝග ඇය තේරුම් ගෙන සිටි නමුත්, ක්‍රියාත්මක කිරීමට සැලැස්මක් නොමැති ප්‍රතිසංස්කරණ නොමැතිව එය අත්කර ගත නොහැකි බව දැන දැනම 6% ක් ඉල්ලා සිටීමට ඇය තෝරා ගත්තාය. මෙය FUTA ව්‍යාපාරය සාධාරණ අරගලයක සිට දේශපාලන රඟපෑමක් බවට පරිවර්තනය කරයි - එනම් සැබෑ අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ වෙනුවට වීදි විරෝධතා තම ජීව දත්ත සටහන (CV) ගොඩනඟා ගැනීමක් ලෙස භාවිතා කිරීමයි.
දැන් ජාතික ප්‍රතිපත්ති කළමනාකරණය කරන අයෙකුගෙන් අප බලාපොරොත්තු වන නිපුණතාවය මෙම සිදුවීම් දෙකෙන් එකකවත් පිළිබිඹු නොවේ. ශාස්ත්‍රීය ලෝකයේදී, අපි අපගේ පශ්චාත් උපාධි සිසුන් මීට වඩා ඉහළ බුද්ධිමය ශික්ෂණයක් තුළ රඳවා ගනිමු. ගැටලුවක් හඳුනාගෙන ඊට ශක්‍ය විසඳුම් ක්‍රමවේදයක් ඉදිරිපත් නොකරන ආචාර්ය උපාධි අපේක්ෂකයෙකු තම විመረශනය සමත් නොවනු ඇත. එහෙත් අපගේ අග්‍රාමාත්‍යවරිය ඇයගේ ප්‍රධානතම ප්‍රතිපත්තිමය කාරණය සම්බන්ධයෙන් එසේ ක්‍රියා කිරීම පිළිගන්නා ලෙස අපෙන් ඉල්ලා සිටී.
2011-2012 කාලපරිච්ඡේදය සැලකිය යුතු බාධා කිරීම්වලින් සලකුණු විය. විශ්වවිද්‍යාල දින දර්ශන අත්හිටුවන ලදී. සිසුන්ට අධ්‍යයන වර්ෂ අහිමි විය. ආයතන ඉගෙනුම් මධ්‍යස්ථාන වෙනුවට දේශපාලන ගැටුම්වල සංකේත බවට පත්වීමත් සමඟ උසස් අධ්‍යාපනය පිළිබඳ මහජන විශ්වාසය පළුදු විය. ප්‍රමාද වූ උපාධි ප්‍රදානයන්, බාධා වූ පර්යේෂණ වැඩසටහන් සහ අර්බුදය තුළ නඩත්තු අයවැය කැප කිරීම නිසා පිරිහුණු යටිතල පහසුකම් තුළින් එහි සමාජීය පිරිවැය මැනිය හැකි විය.
ඉදිරි මාවතට පරිපාලන ප්‍රතිසංස්කරණ සමඟ සමමුහුර්ත වූ ක්‍රමානුකූල වැඩිවීම් අවශ්‍ය බවට අගමැති අමරසූරියගේ වත්මන් ස්ථාවරය නිවැරදි නම්, FUTA ව්‍යාපාරය තුළ භාවිතා කළ රැඩිකල් උපක්‍රම හුදෙක් අන්තගාමී පමණක් නොව ප්‍රතිඵල රහිත ක්‍රියාවන්ය. අධ්‍යාපන ක්‍රමය වසා දමන වීදි විරෝධතා අපට අවශ්‍ය නොවීය; අපට අවශ්‍ය වූයේ ක්‍රියාත්මක කිරීමේ රාමු සංවර්ධනය කරන තාක්ෂණික ක්‍රියාකාරී කණ්ඩායම් ය. භාණ්ඩාගාරය සමඟ ගැටුම් අපට අවශ්‍ය නොවීය; දරාගැනීමේ ධාරිතාව ගොඩනැගීම සඳහා අධ්‍යාපන සැලසුම්කරුවන් සමඟ සහයෝගීතාවය අපට අවශ්‍ය විය.
ජවිපෙ (JVP) කාර්යභාරය සලකා බලන විට මෙම උත්ප්‍රාසය වඩාත් ගැඹුරට දැනේ. FUTA හුදු ශාස්ත්‍රීය වෘත්තීය සමිතියක සිට ජාතික ව්‍යාපාරයක් බවට පරිවර්තනය කළ සංවිධානාත්මක යටිතල පහසුකම්, දේශපාලන ආවරණය සහ බලමුළු ගැන්වීමේ ධාරිතාව එම පක්ෂය විසින් සපයන ලදී. අධ්‍යාපන යුක්තිය වෙනුවෙන් වූ අරගලයක් බව විශ්වාස කරමින් ජවිපෙ ක්‍රියාකාරීහු අත්අඩංගුවට පත්වීම්, තුවාල ලැබීම් සහ නිරීක්ෂණවලට ලක්වීමේ අවදානම දැරූහ.
කිසිදා ප්‍රකාශ නොකළ ප්‍රතිසංස්කරණ නොමැතිව ප්‍රායෝගික නොවන බව තම වත්මන් අගමැතිනිය විසින්ම පිළිගන්නා ඉල්ලීමක් වෙනුවෙන් ඔවුන් දේශපාලන ප්‍රාග්ධනය ආයෝජනය කළහ.
මෙය හොඳ විශ්වාසයෙන් ක්‍රියා කළ සගයන් බරපතල ලෙස පාවා දීමක් නියෝජනය කරයි. ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා තාක්ෂණික පදනමක් නොතිබූ බව අප දැන් දැනගන්නා මෙම ව්‍යාපාරය හරහා පුද්ගල දේශපාලන ප්‍රතිරූප ගොඩනඟා ගැනීමට ජවිපෙ යාන්ත්‍රණය භාවිතා කර ඇත. මෙම අරගලය වෙනුවෙන් කැප වූවන්, ඔවුන්ගේ උත්සාහයන් නිෂ්ප්‍රභ කරන මෙවැනි පූර්වකාලීන සාධාරණීකරණයන් (retrospective justifications) වලට වඩා යහපත් දෙයක් ලැබීමට සුදුසුය.
අපි අපගේ සිසුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටින විශ්ලේෂණාත්මක දැඩි බව (analytical rigor) සමඟ වත්මන් අයවැය යථාර්ථය විමසා බලමු. වෙන් කිරීම දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් ආසන්න වශයෙන් 2.04% ක් පමණ වේ - මෙය අපගේ විරෝධතා අතරතුර විනාශකාරී ලෙස ප්‍රමාණවත් නොවන බව අප සැලකූ මට්ටම්වලට සමානය. රුපියල් බිලියන 7.04 ක පරිපූරක ප්‍රතිපාදනය සුළුපටු නොවුනත්, එය අප සටන් කළ පරිවර්තනීය ප්‍රතිපාදන නැවත වෙන් කිරීමක් නොව ආන්තික ගැලපීමක් පමණි.
අපගේ ඉල්ලීම්වලට එරෙහි වීමට පෙර රජයන් උපුටා දැක්වූ බාධාවන්ටම අගමැති අමරසූරිය දැන් මුහුණ දෙයි: තරඟකාරී අයවැය ප්‍රමුඛතා, ණය සේවා වගකීම්, සීමිත මූල්‍ය අවකාශය සහ ආයතනික ධාරිතාව පිළිබඳ ප්‍රශ්න ඒ අතර වේ. පෙර පාලනයන් යටතේ සිටි අමාත්‍යවරුන් මෙම තර්ක ඉදිරිපත් කළ විට, වැරදි ප්‍රමුඛතා සහ දේශපාලන කැමැත්තක් නොමැතිකම පිළිබඳ සාක්ෂි ලෙස අපි ඒවා බැහැර කළෙමු. අපි විරෝධතා සංවිධානය කළෙමු. අධ්‍යාපනය වෙනුවෙන් ඔවුන්ගේ කැපවීම ප්‍රශ්න කරමින් අපි මාධ්‍ය සාකච්ඡා ලබා දුන්නෙමු. ඔවුන්ගේ "නව ලිබරල්" වටිනාකම්වලට පහර දෙමින් අපි පුවත්පත් ලිපි ලිවීයෙමු.
දැන් අපගේ හිටපු සගයා සාකච්ඡා මේසයේ අනෙක් පැත්තේ සිට එම සාධාරණීකරණයන්ම ඉදිරිපත් කරයි. පෙනෙන විදිහට, එම බාධාවන් මුල සිටම සැබෑ ඒවා විය.
මෙම කොන්දේසි යටතේ 6% ක් වෙන් කිරීමට අපොහොසත් වීම නිසා පෙර රජයන් "අධ්‍යාපනයේ සතුරන්" වූයේ නම්, එම ප්‍රමිතියෙන්ම අගමැති අමරසූරිය ද ඔවුන්ගේ ගොඩට එක්වී ඇත. මෙම බාධාවන් ඇයගේ වත්මන් ප්‍රවේශය සාධාරණීකරණය කරන්නේ නම්, එම අයවැය යථාර්ථයන් සමඟ පොරබදද්දී අප දුෂ්ටයන් ලෙස හංවඩු ගැසූ අමාත්‍යවරුන්ගෙන් අප සමාව ඉල්ලා සිටිය යුතුය. අපගේ සිසුන්ගේ ශාස්ත්‍රීය තර්කවලදී අප ඉල්ලා සිටින අනුකූලතාවය අපගේ දේශපාලන ස්ථාවරයන්ට ද අදාළ විය යුතුය.
අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්ති විශේෂඥතාව සහ රජයේ අවංකභාවය යන දෙකම අගය කරන අප වැනි අයට අප ඉදිරියේ ඇති මෙම සංකලනය විශේෂයෙන් ගැටලුකාරී ය. අගමැති අමරසූරියගේ ගමන් පථය ඡේදනය වන අසාර්ථකත්වයන් දෙකක් හෙළි කරයි.
පළමුවැන්න, නියෝජනය (advocacy) ක්‍රියාවට නැංවීම සඳහා පරිවර්තනය කිරීමට පෙන්නුම් කරන නොහැකියාවයි. වසර දහතුනකට පසුවත්, පරිපූර්ණ ප්‍රතිසංස්කරණ යෝජනාවක් නොමැත - පරිපාලන ධාරිතාව ගොඩනඟන්නේ කෙසේද යන්න පෙන්වන සවිස්තරාත්මක මාර්ග සිතියමක් නැත, ආයතනික සූදානම හා බැඳුණු අදියරමය වැඩිවීම් සඳහා කාලරාමුවක් නැත, අමතර අරමුදල් සාර්ථකව අවශෝෂණය කර ගැනීම ඇගයීම සඳහා මිිනුම් දණ්ඩක් නොමැත. මෙම තනි කාරණය මත තම ශාස්ත්‍රීය වෘත්තිය සහ දේශපාලන නැගී සිටීම ගොඩනඟා ගත් අයෙකුට, එවැනි ලියකියවිලි නොමැති වීම විස්තර කළ නොහැකි දෙයකි. අපි අපගේ උපාධි අපේක්ෂකයින්ට උගන්වන්නේ මීට වඩා පුළුල් ව්‍යාපෘති (capstone projects) සංවර්ධනය කිරීමටයි.
දෙවැන්න, ඓතිහාසික වාර්තා සංශෝධනය කිරීමට ගත් උත්සාහයයි. ඇයගේ චින්තනයේ පරිණාමය පිළිගැනීම හෝ මුල් ව්‍යාපාරයට ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සංකීර්ණත්වය අඩු බව පිළිගැනීම වෙනුවට, වහාම ක්‍රියාත්මක කිරීම යන්න කිසිවිටෙකත් ඉල්ලීමක් නොවු බව ඇය ප්‍රතික්ෂේප කරයි. මෙය එම අරගලවලට සහභාගී වූ සැමගේ බුද්ධියට කරන නින්දාවකි. අපි එතැන සිටියෙමු. අපි කතාවලට සවන් දුන්නෙමු. අපි ප්‍රතිපත්ති පත්‍රිකා කියෙව්වෙමු. අපි ඉල්ලුවේ කුමක්ද සහ ඇයි කියා අපි දනිමු.
මෙය නිර්මාණය කරන දැනුම හා සත්‍යය පිළිබඳ අර්බුදය (epistemological crisis) අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්තියෙන් ඔබ්බට විහිදේ. නායිකාවක් තම ප්‍රධානතම විෂය පථය - ඇයට ඉහළම විශේෂඥතාවක් ඇතැයි උපකල්පනය කෙරෙන ක්ෂේත්‍රය - සම්බන්ධ ඉතිහාසය නැවත ලියන්නේ නම්, ඇයගේ දැනුම අඩුවෙන් වර්ධනය වී ඇති කාරණා සම්බන්ධයෙන් ඇය කරන නියෝජනයන් ගැන අපට තැබිය හැකි විශ්වාසය කුමක්ද? ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති? විදේශ සබඳතා? ජාතික ආරක්ෂාව?
විශ්වාසය බිඳුණු පසු, එය සෑම අන්තර්ක්‍රියාවකටම බලපායි. තමාගේම වෘත්තීය පසුබිම ගැන බුද්ධිමය අවංකභාවයක් පවත්වා ගත නොහැකි අගමැතිවරියක් සියලු ප්‍රතිපත්ති වසම් හරහා පද්ධතිමය අවිනිශ්චිතතාවයක් නිර්මාණය කරයි.
අධ්‍යාපනඥයින් ලෙස, වටිනාම ඉගෙනීම බොහෝ විට ලැබෙන්නේ අසමත් වීමෙන් බව අපි දනිමු - නමුත් ඒ, අප අපගේ වැරදි සාධාරණීකරණය කිරීමට වඩා ඒවාට අවංකව මුහුණ දුන්නොත් පමණි. වසර ගණනාවක බාධා කිරීම් තිබියදීත් FUTA ව්‍යාපාරය එහි ප්‍රකාශිත අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අසමත් වීම ගැන සැබෑ ආයතනික ආවර්ජනයක් ඇති විය යුතුය. අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම ගැන අප වරදවා වටහා ගත්තේ කුමක්ද? අනාගත නියෝජනයන් වඩාත් තාක්ෂණිකව පදනම් කර ගන්නේ කෙසේද? ශක්‍යතාවට වඩා දෘශ්‍යතාවට මුල්තැන දුන් උපක්‍රම මගින් විශ්වවිද්‍යාල පද්ධතියට සිදු වූ හානිය කුමක්ද?
බුද්ධිමය වර්ධනය ආදර්ශයෙන් පෙන්වීමට අගමැති අමරසූරියට අවස්ථාවක් තිබුණි: තරුණ විඥානවාදය (youthful idealism) අගය කළ යුතු වුවත්, එය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සංකීර්ණත්වය පිළිබඳ වඩාත් සියුම් අවබෝධයකට මග පාදා දී ඇති බව පිළිගැනීමට ඇයට හැකිව තිබුණි. එවැනි අවංකකමක් අධ්‍යාපනික වශයෙන් බලවත් වනු ඇත, නායකත්වයට අත්දැකීම්වලින් ඉගෙනීම සහ නව තොරතුරු මත පදනම්ව ස්ථාවරයන් සකස් කර ගැනීම ඇතුළත් බව එය පෙන්නුම් කරනු ඇත.
ඒ වෙනුවට, අපට ලැබුණේ ඓතිහාසික විකෘති කිරීම් සහ "ව්‍යුහාත්මක ප්‍රතිසංස්කරණ" සිදුවෙමින් පවතින බවට වන හිස් පොරොන්දු ය. එම ප්‍රතිසංස්කරණ මොනවාද, ඒවා සැලසුම් කරන්නේ කවුරුන්ද, නැතහොත් සාකච්ඡාවකින් තොර යැයි අපට පැවසූ අරමුදල් වැඩිවීම් ඒවා මගින් සක්‍රීය කරන්නේ කවදාද යන්න ගැන කිසිදු විනිවිදභාවයක් නොමැත.
අධ්‍යාපන ප්‍රතිපත්ති ඉගැන්වූ මගේ වසර ගණනාව තුළ, පද්ධතිමය ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා අසසංඛ්‍යාත ශිෂ්‍ය යෝජනා මම ඇගයීමට ලක් කර ඇත්තෙමි. මම ස්ථාවර නිර්ණායක යොදමි: ගැටළු හඳුනා ගැනීම, හේතු විශ්ලේෂණය, විසඳුම් සැලසුම් කිරීම, ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සැලසුම් සහ සම්පත් බෙදා හැරීම. සැබෑ ගැටළුවක් හඳුනා ගන්නා නමුත් ශක්‍ය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ මාර්ගයක් ඉදිරිපත් නොකරන යෝජනාවකට ලැබෙන්නේ අසමත් ශ්‍රේණියක් (failing grade) පමණි - ඒ ශිෂ්‍යයෙකුගෙනි, මෙම නිශ්චිත කාරණය මත තම වෘත්තිය ගොඩනඟා ගත් අගමැතිවරියකගෙන් නොවේ.
පරිවර්තනීය වෙනසක් සඳහා අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා බෙහෙවින් අඩු සාමාන්‍ය වැඩිවීම් මගින් පරිපූරණය කරන ලද, දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 2% ක් පමණ වන වත්මන් වෙන් කිරීම පරාජය පිළිගැනීමකි. අපගේ විරෝධතා වසරවලදී ප්‍රකාශ කළ 6% ඉල්ලීම, ප්‍රවේශමෙන් සකස් කළ ප්‍රතිපත්තිමය ස්ථාවරයක් නොව, ක්‍රියාත්මක කිරීමේ යථාර්ථයන්ගෙන් විසන්ධි වූ හුදු බලාපොරොත්තු සහගත සටන් පාඨයක් (aspirational slogan) පමණක් බව එය සනාථ කරයි.
විපක්ෂයේාලදී වාගාලංකාර කලාව ප්‍රගුණ කර, බලයට පත් වූ පසු පාලනය තමන් අපේක්ෂා කළාට වඩා සංකීර්ණ බව සොයා ගන්නා නායකයින් ශ්‍රී ලංකාවට අවශ්‍ය නොවේ. ජාතික ව්‍යාපාර බලමුළු ගැන්වීමට පෙර ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අභියෝග තේරුම් ගන්නා, විශ්වවිද්‍යාල පද්ධති වසා දැමීමට පෙර පුළුල් ප්‍රතිසංස්කරණ රාමු සකස් කරන, සහ අනාගත පොරොන්දු විශ්වාස කරන ලෙස අපෙන් ඉල්ලා සිටීමට පෙර අතීත ස්ථාවරයන් ගැන අවංකව කතා කරන නායකයින් අපට අවශ්‍යය.
2012 දී මම අධ්‍යාපන යුක්තිය වෙනුවෙන් පෙළපාලි ගියේ පරිවර්තනීය වෙනසක් සඳහා වන ඉතා හොඳින් සලකා බැලූ ව්‍යාපාරයක කොටස්කරුවන් බව මා විශ්වාස කළ බැවිනි. අද, මම ලියන්නේ අප දේශපාලන රඟපෑමක හවුල්කරුවන් වී ඇති බවට වන දැඩි හැඟීමෙනි - එනම් ක්‍රියාකාරිකයෙකුගේ සිට පාලකයෙකු දක්වා වූ වෙනත් කෙනෙකුගේ ගමනේ අතිරේක නළුවන් (extras) වී ඇති බවයි.
විපක්ෂයේ සිටින විට නැගෙන හයියම හඬවල්, පාලනයේදී සැමවිටම දක්ෂතම හඬවල් නොවන බව මෙම පාවාදීමේ පාඩම අපට උගන්වයි. සැලසුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමකින් තොරව සිදුකරන බාධා කිරීම් (disruption) යනු වගකීමකින් තොර ක්‍රියාකාරීත්වයක් බව එය අපට උගන්වයි. වඩාත්ම වේදනාකාරී ලෙස, අද අප අසලින් ගමන් කරන සගයන් ඔවුන්ගේ ගමනාන්තයට ළඟා වූ පසු අප කවදා හෝ එකට ගමන් කළ බව ප්‍රතික්ෂේප කළ හැකි බව එය අපට උගන්වයි.
ආචාර්ය අමරසූරිය අපට එක් අවසාන පාඩමක් ඉගැන්වූවාය, නමුත් ඒ ඇය අදහස් කළ පාඩම නොවේ: එනම් සාක්ෂාත් කරගත හැකි දේ ලබා දීමට වඩා කළ නොහැකි දේ ඉල්ලා සිටීම වඩා පහසු බවයි. ශ්‍රී ලංකාවට අවශ්‍ය වන්නේ මෙය බලයට පත්වීමෙන් පසුව නොව ඊට පෙර තේරුම් ගන්නා නායකයින්ය.
රජු (හෝ රැජින) නිරුවත්ය, එම මායාව වියන්නට උදව් කළ අපි ද ඊට වගකිව යුතුය. නමුත් අපගේ හිටපු සගයා මෙන් නොව, ඇඳුම (රෙද්ද) මුල සිටම එහි තිබූ බව මම බොරුවට මවා පෙන්වන්නේ නැත.
මෙම ලේඛකයා FUTA අරගල සඳහා සහභාගී වූ ජ්‍යෙෂ්ඨ විද්වතෙක් වන අතර, මංමුලා සහගත වූ ව්‍යාපාරයක් ගැන සත්‍යය කතා කරන අතරතුර වෘත්තීය පළිගැනීම්වලින් ආරක්ෂා වීම සඳහා නිර්නාමිකව සිටීමට කැමැත්ත පළ කරයි.
@ “How Harini Amarasuriya Taught Us the Wrong Lesson (harideshaya.lk)
