අගරදගුරු අතිඋතුම් කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් හිමියන් මෑතකදී ප්‍රකාශ කළේ, සමලිංගිකත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට විදේශීය සංවිධාන සහ ඇතැම් දේශපාලනඥයන් කටයුතු කරමින් සිටින බවයි. උන්වහන්සේගේ අදහස අනුව, එවැනි ප්‍රවර්ධනයන් සමාජයේ පැවැත්මට අභියෝගයක් විය හැකිය.
ලැකානියානු සහ ශිෂැක්ගේ මතවාද අනුව සමලිංගිකත්වය, සමාජය සහ පැවැත්මේ අර්බුදය
මෙම අදහස් දැක්වීමත් සමඟ, සමලිංගිකත්වය යනු කුමක්ද, එය සමාජයට බලපාන ආකාරය සහ විශේෂයෙන්ම මනෝවිශ්ලේෂණ මතවාදයන්ට අනුව 'පවුල' සහ 'සමාජය' පිළිබඳ ඇති වන අර්බුදය ගැන විමසා බැලීම වැදගත්ය. මේ සඳහා අපි ජැක් ලකාන් (Jacques Lacan) සහ ස්ලාවොජ් ශිෂැක් (Slavoj Žižek) වැනි චින්තකයන්ගේ මතවාද යොදා ගනිමු.
සමලිංගිකත්වය යනු කුමක්ද?
සරලව කිවහොත්, සමලිංගිකත්වය යනු එකම ලිංගයේ පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු අතර ඇති වන ආදර, ලිංගික හෝ චිත්තවේගීය බැඳීමකි. මෙය ස්වභාවික ලිංගික නැඹුරුවක් ලෙස ලොව පුරා පිළිගෙන ඇත. එහෙත්, සමාජය, ආගම සහ සංස්කෘතිය අනුව සමලිංගිකත්වය පිළිබඳ දැක්ම වෙනස් වේ.
ලැකානියානු මතවාදය සහ 'පවුල'
ජැක් ලකාන්ගේ මනෝවිශ්ලේෂණ මතවාදය අනුව, මිනිස් සමාජයේ පදනම වන්නේ ‘සංකේත ලෝකය’ (Symbolic Order) ය. මෙම සංකේත ලෝකය පදනම් වී ඇත්තේ ‘පීතෘත්වයේ නීතිය’ (Name-of-the-Father) මතයි. මෙය සරලව කිවහොත්, පිරිමියෙක් සහ ගැහැනියක් අතර ඇති සම්බන්ධය සහ ඔවුන්ගේ දරුවන්ගෙන් සමන්විත සාම්ප්‍රදායික පවුල් සංස්ථාව සමාජයේ මූලිකම ඒකකය ලෙස ලකාන් සැලකීය.
- පවුල සහ අනන්‍යතාවය: දරුවකුගේ අනන්‍යතාවය සහ සමාජීය භූමිකාව ගොඩනැගෙන්නේ මෙම පවුල් සංස්ථාව තුළිනි. පියාගේ භූමිකාව වන්නේ දරුවාට සමාජයේ නීති රීති සහ සදාචාරය හඳුන්වා දීමයි. මවගේ භූමිකාව වන්නේ දරුවාට ආදරය සහ රැකවරණය ලබා දීමයි. මෙම විෂම ලිංගික පවුල් ව්‍යුහය තුළින් සමාජය සහ පුද්ගල අනන්‍යතාවය නිර්මාණය වේ.
- සමලිංගිකත්වය සහ සංකේත ලෝකය: ලකාන්ගේ මතය අනුව, සමලිංගිකත්වය මෙම සාම්ප්‍රදායික පවුල් ව්‍යුහයෙන් බැහැර වේ. සමලිංගික යුවළකට දරුවන් ලැබුණත්, ‘පීතෘත්වයේ නීතිය’ හරහා ඇති වන සංකේතමය නියෝජනය එහි නොපවතී. මෙහිදී, ‘පියාගේ’ සහ ‘මවගේ’ භූමිකාවන් පැහැදිලිව වෙන් නොවේ. මේ නිසා, සමලිංගිකත්වය සංකේත ලෝකයේ සාමාන්‍ය ගමන් මගට යම් අභියෝගයක් එල්ල කරයි.
ශිෂැක්ගේ මතවාදය සහ පැවැත්මේ අර්බුදය
ස්ලාවොජ් ශිෂැක් ලකාන්ගේ අදහස් තවදුරටත් පුළුල් කරමින් පවසන්නේ, සමලිංගිකත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීමෙන් සමාජයේ ‘පැවැත්මේ අර්බුදයක්’ ඇති විය හැකි බවයි.
- අර්බුදයේ ස්වභාවය: සමාජයක් සාමූහිකව පැවැත්මට හේතුව වන්නේ යම් යම් සදාචාරමය හා සංස්කෘතික සම්මතයන්ට අනුගත වීමයි. ශිෂැක්ට අනුව, විෂම ලිංගික පවුල යනු එවැනි ප්‍රධාන සම්මතයකි. සමලිංගිකත්වය ප්‍රවර්ධනය වීමෙන් මෙම සම්මතයන් බිඳ වැටීමට පටන් ගනී.
- සාමාන්‍යකරණය සහ අවදානම: ශිෂැක් පවසන්නේ, සමලිංගිකත්වය සමාජය විසින් සාමාන්‍යකරණය කිරීමේදී, පවුල සහ ලිංගිකත්වය පිළිබඳව අප දරන සාම්ප්‍රදායික අදහස් කඩා වැටිය හැකි බවයි. මේ නිසා, පවුල සහ පීතෘත්වය වැනි සංකේතවලට තිබූ බලය සහ අර්ථය නැති වී යයි. මෙය සමාජය තුළ ව්‍යාකූල තත්ත්වයක් ඇති කිරීමට සමත් වේ.
- සමාජ විනාශය?: ශිෂැක්ගේ මතවාදය අනුව, පවුල වැනි මූලික සමාජ ඒකකයක අර්ථය බිඳී යාම, සමාජය පැවැත්මට අවශ්‍ය ‘සංකේත ලෝකයේ’ පදනමටම හානි කරයි. පවුල පිළිබඳ අදහස දුර්වල වීමත් සමඟ, එය සමාජයේ සමස්ත ව්‍යුහයටම බලපාන අතර, අවසානයේදී සමාජය විනාශ වී යාමට හෝ එහි පැවැත්මේ අර්බුදයකට මුහුණ දීමට හේතු විය හැකි බව ඔහු පෙන්වා දෙයි.
ලැකානියානු සහ ශිෂැක්ගේ මතවාද අනුව, සමලිංගිකත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීමෙන් සමාජය මුහුණ දෙන අභියෝගය වන්නේ, සාම්ප්‍රදායික පවුල සහ පීතෘත්වය මත පදනම් වූ ‘සංකේත ලෝකයේ’ පදනම දුර්වල වීමයි. මෙමගින් සමාජයේ සමස්ත ව්‍යුහයම කඩා වැටී, සමාජය පැවැත්මේ අර්බුදයකට මුහුණ දීමට ඉඩ ඇති බව ඔවුන්ගේ විශ්ලේෂණයයි. අගරදගුරුතුමාගේ ප්‍රකාශය ද මේ හා සමාන කනස්සල්ලක් පිළිබිඹු කරන අතර, එය සමලිංගිකත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේදී ඇති විය හැකි සමාජ සහ සංස්කෘතික අභියෝගයන් පිළිබඳව ඇතිවන පුළුල් සංවාදයකට මඟ පාදයි.
“ප්‍රවර්ධනය” සහ “උන්නතිකාමය”
ඕනෑම කෙනෙකුගේ ලිංගික අනන්‍යතාව සහ ලිංගිකත්වය කියන්නේ ඉතාම පෞද්ගලික සහ සංවේදී කාරණා. මේවාට බලපෑම් නොකළ යුතු බවට සමාජය තුළ පුළුල් එකඟතාවක් තියෙනවා. ඒක පුද්ගලයෙකුගේ මූලික අයිතිවාසිකමක් විදිහටත් සැලකෙනවා.
ඒත්, සමලිංගිකත්වය හෝ වෙනත් ලිංගික අනන්‍යතාවක් “ප්‍රවර්ධනය” කිරීමක් හෝ “උන්නතිකාමයක්” (Promoting an agenda) ලෙස අර්ථ දැක්වීම සංකීර්ණ කාරණයක්. මේක අදහස් කරන්නේ, සමලිංගිකත්වය යනු සාමාන්‍ය දෙයක් බවත්, එය හුදෙක් ස්වභාවික නැඹුරුවක් බවත් ප්‍රචාරණය කිරීමක්ද? නැත්නම්, කිසියම් අරමුණක් සහිතව වෙනත් අයව එම නැඹුරුවට යොමු කිරීමට දරන උත්සාහයක්ද?
සාමාන්‍යයෙන්, යම් ලිංගික අනන්‍යතාවක් ප්‍රවර්ධනය කිරීමක් ලෙස යමෙක් දකින්නේ, යම් සමාජ කණ්ඩායමක් විසින් එම අනන්‍යතාවට අසාමාන්‍ය ලෙස අවධානයක් ලබා දීමක් හෝ එය වෙනත් අයෙකුට බලපෑම් කිරීමට තරම් විශාල සංසිද්ධියක් ලෙස පෙන්වා දීමක් විය හැකියි. සමහර අය මෙය සලකන්නේ, යම් උන්නතිකාමයක් සමාජය මත පැටවීමට දරන උත්සාහයක් ලෙසයි.
මේ සම්බන්ධයෙන් මත දෙකක් තියෙනවා:
- පුද්ගල අයිතිවාසිකම් සහ පිළිගැනීම: එක් මතයක් වන්නේ, සමලිංගිකත්වය හෝ වෙනත් ලිංගික අනන්‍යතාවක් ප්‍රවර්ධනය කිරීමක් නොවන බවයි. ඒ වෙනුවට, එය හුදෙක් එවැනි පුද්ගලයන්ට සමාජයේ සාධාරණ තැනක් ලබා දීම සහ ඔවුන්ව වෙනස් කොට නොසැලකීමට සමාජය දැනුවත් කිරීම පමණක් බවයි. මෙය පුද්ගල අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීමක් ලෙස දැක්විය හැකිය.
- සමාජ ව්‍යුහය සහ සම්මතයන්: අනෙක් මතය වන්නේ, මෙවැනි දැනුවත් කිරීම් හෝ ප්‍රවර්ධනයන් තුළින්, සාම්ප්‍රදායික පවුල් සංස්ථාව සහ සමාජ සම්මතයන්ට අභියෝගයක් එල්ල විය හැකි බවයි. සමහරු මෙය දකින්නේ යම් උන්නතිකාමයක් සමාජය තුළ ස්ථාපිත කිරීමට දරන උත්සාහයක් ලෙසයි.
මේ නිසා, යම්කිසි ලිංගික අනන්‍යතාවක් "ප්‍රවර්ධනය" කිරීමක් හෝ "උන්නතිකාමයක්" ලෙස සැලකිය යුතුද නැද්ද යන්න තීරණය වන්නේ, ඒ පිළිබඳව විවිධ පුද්ගලයන් සහ කණ්ඩායම් දරන ආකල්ප අනුවයි. එය බොහෝ විට, පුද්ගලයාගේ ආගමික, සංස්කෘතික සහ සමාජ පසුබිම මත රඳා පවතී.
@ ඉනුෂිකා පෙරේරා
