ශ්‍රී ලංකාවේ බලශක්ති ක්ෂේත්‍රය තුළ ගල් අඟුරු යනු පුළුල් කතාබහට ලක්වන, සංකීර්ණ සහ
මතභේදාත්මක මාතෘකාවකි. ශතවර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේ ලෝකය පුරා ප්‍රාථමික බලශක්ති ප්‍රභවයක් ලෙස භාවිත වන, පුරාණ ශාක අවශේෂ වලින් ස්වභාවයෙන් සැදෙන මෙම ඝන කාබන් පොහොසත් ද්‍රව්‍යය, ප්‍රධාන වශයෙන් විදුලි උත්පාදනය සහ කාර්මික කටයුතු සඳහා යොදා ගැනේ.
ගල් අඟුරු ආනයනයෙන් විදුලිය නිපදවීම, සාපේක්ෂව ස්ථාවර සහ දැරිය හැකි මිලකට බලශක්තිය සැපයීමේ විශ්වසනීය මාර්ගයක් ලෙස අඛණ්ඩව පැවතුනද, එය අධික ලෙස පරිසර දූෂණයට මඟ පාදන බවට දැඩි විවේචනයක් එල්ල වේ.
ගෝලීය බලශක්ති ප්‍රවණතා සහ ශ්‍රී ලංකාව
ලොව පුරා, විශේෂයෙන් චීනය සහ ඉන්දියාව වැනි කලාපවල ගල් අඟුරු සඳහා ගෝලීය ඉල්ලුම තවමත් පැවතියද, ලෝකය මේ වනවිට නව පරිසර එකඟතාවයන් සහ දේශගුණික විපර්යාසයන්ගේ අවදානම මත දැඩි අවධානයෙන් සිටී. බොහෝ රටවල් පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් වෙත සීග්‍රයෙන් යොමු වෙමින් පවතී.
ශ්‍රී ලංකාවට භූගෝලීය වශයෙන් පුනර්ජනනීය බලශක්තියෙන් ස්වයංපෝෂිත වීමේ අතිවිශාල හැකියාවක් ඇත:
- සූර්ය බලය: සමකයට ආසන්නව පිහිටීම නිසා දිස්ත්‍රික්ක 23 පුරාම අවශ්‍ය තරම් සූර්ය බලය පවතී.
- සුළං බලය: දිවයින වටා ඇති මුහුද සහ මධ්‍යම කඳුකර ප්‍රදේශ සුළං බලයෙන් විදුලිය උත්පාදනයට කදිම අවස්ථා සපයයි.
නව ලෝක ප්‍රවණතා සහ රට සතු ස්වාභාවික සම්පත් තිබියදීත්, අවාසනාවන්ත ලෙස ශ්‍රී ලංකාව දිගින් දිගටම ගල් අඟුරු මත පදනම් වූ විදුලි උත්පාදනය පිළිබඳව විශ්වාසය තබා කටයුතු කිරීම දැඩි විවාදයට තුඩු දී ඇත.
දූෂණය සහ වංචනික ටෙන්ඩර් චෝදනා
අතීතයේ පැවති ආණ්ඩු, ගල් අඟුරු ගනුදෙනු හරහා කොමිස් ලැබීමට සහ රාජ්‍ය මුදල් අවභාවිතයට ලක් කළ බවට වත්මන් "පුනරුද ආණ්ඩුවට" අයත් සාමාජිකයන් විපක්ෂයේ සිටියදී නිතර නිතරම ප්‍රසිද්ධියේ චෝදනා එල්ල කරන ලදී.
කෙසේ වෙතත්, නවතම සිදුවීමක් ලෙස, වත්මන් "පුනරුද ආණ්ඩුව" යටතේ සිදුවූ බවට චෝදනා එල්ල වන සිද්ධියක් රටේ අවධානයට යොමුවී ඇත:
- සමාගම් තේරීම: 09.15 දින, ඇමෙරිකානු ඩොලර් බිලියන 01 ක වටිනාකමකින් යුත් ගල් අඟුරු ටෙන්ඩරයක්, නිසි පළපුරුද්ද හෝ ප්‍රමාණවත් මූල්‍ය ධාරිතාවය නොමැති බවට චෝදනා ලබන, Trident Chemphar නමැති සමාගමකට ලබා දී ඇත.
- පිරිවිතර වෙනස් කිරීම: චෝදනා වලට අනුව, මෙම තෝරාගැනීම සිදුව ඇත්තේ ටෙන්ඩර් පිරිවිතරයන් වෙනස් කරමින් වංචනික ලෙසය.
- මූල්‍ය පාඩුව: මෙම ඩොලර් බිලියන 01 ක මුදල, මේ වනවිට ශ්‍රී ලංකාව සතු විදේශ සංචිතවලින් 15% සිට 20% අතර ප්‍රමාණයකි. වංචනික ටෙන්ඩරයක් හරහා රටේ විදේශ සංචිතවලින් විශාල කොටසක් නිසි පළපුරුද්දක් නැති සමාගමකට ලබා දීමෙන්, විදුලි බල අමාත්‍යවරයා සහ පැලවත්ත විධායක සභිකයන් විසින් රටට කරන්නට යන මහා පාඩුව පිළිබඳව ජනතාව අතර බරපතළ අවබෝධයක් සහ සහකම්පනයක් නිර්මාණය වී ඇත.
මෙවැනි චෝදනා සහිත වංචනික ගනුදෙනු සිදුවන්නේ නම්, එය බලශක්ති ක්ෂේත්‍රයේ පාලනයේ විනිවිදභාවය සහ රාජ්‍ය මුදල් කළමනාකරණය පිළිබඳව බරපතළ ප්‍රශ්න මතු කරයි. විශේෂයෙන්ම, ගල් අඟුරු බලශක්තියෙන් ඈත්වීමට ලෝකය උත්සාහ දරන සමයක, මෙවැනි විශාල මූල්‍ය පිරිවැයක් සහිත ගිවිසුම් දිගින් දිගටම ඇතිකර ගැනීම රටේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට සහ පරිසර සංරක්ෂණ අරමුණු වලට කරන විශාල හානියක් ලෙස සැලකිය හැකිය.
@සුභාශිනී විෆ්ලර්
