ශ්රී ලංකාවේ සෞඛ්ය සේවය ඉතිහාසයේ නොවූ විරූ මට්ටමේ අගාධයකට ඇද දමා තිබේ.
රෝගීන්ගේ ජීවිත ආරක්ෂා කළ යුතු සෞඛ්ය අමාත්යාංශය සහ ඖෂධ නියාමන අධිකාරිය (NMRA), අද වන විට දූෂිත දේශපාලනඥයින්ගේ සහ ඖෂධ ජාවාරම්කරුවන්ගේ රූකඩ බවට පත්ව ඇති බව සෞඛ්ය වෘත්තීයවේදීන්ගේ විද්වත් සංගමයේ සභාපති රවී කුමුදේශ් පෙන්වා දෙයි.
රසායනාගාර ප්රමිතිගත නොකිරීම සහ එකම දූෂිත නිලධාරීන් පිරිසක් යොදවා පරීක්ෂණ යට ගැසීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු එල්ල කරන චෝදනා මෙසේ විග්රහ කළ හැකිය.
රසායනාගාර ප්රමිතිගත නොකිරීම: "හොර පාරෙන් බෙහෙත් ගේන්න හදන උප්පරවැට්ටියක්"
මෙරටට ගෙන්වන ඖෂධවල ගුණාත්මකභාවය පරීක්ෂා කරන රසායනාගාර ජාත්යන්තර ප්රමිතීන්ට (ISO/WHO Standards) අනුව ප්රමිතිගත කිරීමට බලධාරීන් ඉඩ නොදෙන්නේ ඇයිද යන්න රවී කුමුදේශ් ප්රශ්න කරයි.
රවී කුමුදේශ්:
"අපේ රටේ ඖෂධ පරීක්ෂණ රසායනාගාර ප්රමිතිගත කරන්න ඉඩ දෙන්නේ නැත්තේ ඇයි? හේතුව පැහැදිලියි. රසායනාගාරයක් ප්රමිතිගත වුණොත්, ඒකෙන් දෙන වාර්තාවක් වෙනස් කරන්න බැහැ. එතකොට හොර පාරෙන්, බාල බෙහෙත් ගේන ජාවාරම්කාරයන්ට ඒ වැඩේ කරගන්න බැරි වෙනවා. රසායනාගාර දුර්වල මට්ටමක තියාගන්න එක ජාවාරම්කරුවන්ට තමන්ගේ වාසියට වාර්තා හදාගන්න කරන උපායමාර්ගික වැඩක්."
NMRA ආයතනය සතු රසායනාගාර නවීකරණය නොකිරීම යනු හිතාමතාම රටේ සෞඛ්ය ආරක්ෂණ පද්ධතිය අඩපණ කිරීමකි. ප්රමිතියෙන් තොර රසායනාගාර මගින් නිකුත් කරන වාර්තා අධිකරණයකදී පවා අභියෝගයට ලක් කළ හැකි අතර, එමගින් වැරදිකරුවන් බේරා ගැනීමට අවශ්ය නීතිමය සිදුරු සකස් කර දීම මෙහි යටි අරමුණයි.
ඇමතිවරයාගේ "මාස හයේ" චක්රය: විමර්ශන නාටකය
සෞඛ්ය අමාත්යවරයා ප්රශ්නගත සිදුවීම් සම්බන්ධයෙන් විමර්ශනය කරන බව පවසමින් සිදු කරන්නේ කාලය මැරීමක් බව කුමුදේශ් චෝදනා කරයි.
රවී කුමුදේශ්:
"ඇමතිවරයා කරන්නේ මාස හයෙන් හයට එකම වැඩේ, එකම කණ්ඩායමට ආයෙ ආයෙත් පවරන එක. මේක පුදුම විහිළුවක්. එකම පිරිසකට පරීක්ෂණ පවරලා මොන වගේ වාර්තාවක්ද බලාපොරොත්තු වෙන්නේ? මේක විමර්ශනයක් නෙවෙයි, මහජනතාවගේ ඇස්වලට වැලි ගහලා මේ දූෂිත ගනුදෙනු යට ගහන්න කරන 'ටයිම් පාස්' වැඩක්."
අමාත්යවරයාගේ මෙම ක්රියාකලාපය තුළින් පෙනී යන්නේ දූෂණයට එරෙහි වීම වෙනුවට, දූෂණයට සම්බන්ධ නිලධාරීන්ට ආරක්ෂාව සැපයීම අමාත්යාංශයේ මූලික කාර්යය වී ඇති බවයි. පරීක්ෂණ කමිටු පත් කිරීම හරහා ජනතාවගේ විරෝධය යටපත් කර, මාස කිහිපයකින් එම සිදුවීම අමතක කරවීම බලධාරීන්ගේ උපක්රමයයි.
සෞඛ්ය සේවය දේශපාලනීකරණය කිරීමේ බරපතළ වරද
ලිපිය අවධාරණය කරන ප්රධානම කරුණක් වන්නේ සෞඛ්ය ක්ෂේත්රය වැනි අතිශය විද්යාත්මක සහ මානුෂීය ක්ෂේත්රයක් දේශපාලන වුවමනාවන් මත මෙහෙයවීමයි.
- වෘත්තීයභාවය අහිමි කිරීම: දක්ෂ වෘත්තීයවේදීන් වෙනුවට දේශපාලන හිතවතුන් තනතුරුවලට පත් කිරීම නිසා NMRA වැනි ආයතන අද වන විට අකර්මණ්ය වී ඇත.
- වගවීමක් නොමැතිකම: බාල ඖෂධ නිසා රෝගීන් මියගියද, කිසිදු බලධාරියෙකු සෘජුව වගකීම භාර නොගැනීම දේශපාලනීකරණයේ සෘජු ප්රතිඵලයකි.
මාරක අනතුරක පෙරනිමිති
රවී කුමුදේශ් ගේ මෙම ප්රකාශයන් මගින් තහවුරු වන්නේ ශ්රී ලංකාවේ සෞඛ්ය සේවය මහා පරිමාණ දූෂිත මකුළු දැලක හිරවී ඇති බවයි. රසායනාගාර ප්රමිතිගත නොකිරීම, කල්මරන විමර්ශන සහ දේශපාලන අතපෙවීම් හරහා සිදු කරන්නේ රෝගීන්ගේ ජීවත් වීමේ අයිතිය උදුරා ගැනීමයි.
රටේ ජනතාව සුවපත් කිරීම වෙනුවට, ඖෂධ මාෆියාවේ ලාභය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින සෞඛ්ය බලධාරීන් සහ අමාත්යවරයා වහාම ජනතාවට පිළිතුරු දිය යුතුය. සෞඛ්ය සේවය දේශපාලන අතකොළුවක් බවට පත් කිරීම යනු මුළු මහත් ජාතියක්ම සමූලඝාතනය කිරීමක් බඳු අපරාධයකි.
