පසුගිය කාලයේ සීනි වෙළඳාමක් සිදු විය. මෙම සීනි ගෙන්වීමෙන් රුපියල් මිලියන ගණනක් ලාබ ලැබූ බව
ඕනෑම අයෙකුට තේරුම් ගත හැකි වේ.
සිදු වූයේ කුමක් ද ? ඔහු සීනි ගෙන්වූ විගස සීනි සඳහා පාලන මිලක් නියම කරමින් රජය ගැසට්ටුවක් නිකුත් කළේ ය.
සතියක වෙනසකින් ලැබූ ලාභය මිලියන සිය ගණනකි. මෙය ඔහු තම ආයෝජනය දෙගුණ කිරීමට ආසන්න ව විකුණන විට ය. එය විශ්මිත වෙළඳාමක් විය-ඔහුට අනාගතය දැක ගත හැකි විය.
මේ මොකක්ද වෙන්නේ? ඔහු මෙම වෙළඳාම සිදු කිරීමට සතියකට පෙර ඉහළ නිලධාරීන් සමඟ පෞද්ගලික රැස්වීමක වාඩි වී සිටියේ ය. රැස්වීම කොතරම් රහසිගත ද යත් කාමරයට ඇතුළු වීමට පෙර සෑම කෙනෙකුට ම තම දුරකථනය පවා ආරක්ෂක අංශ වෙත ලබා දීමට සිදු විය. ආර්ථිකය පාලනය කරන අය සමග පැවති රැස්වීමෙන් පසු කෝල් කීපයක් කිහිප දෙනෙකු අතර හුවමාරු වූ අතර සීනි වෙළෙන්දා ද ඉන් එක් අයෙකි.
රැස්වීමේ දී, පවසා ඇත්තේ සීනි සඳහා පාලන මිලක් නියම කරන බවයි මේ සඳහා ගත වන්නේ කෙටි කාලයකි.. මෙම වෙළඳාම නීත්‍යනුකූල දෙයක් වූ අතර මෙය කිරීමට ඔහුට හැකි වූයේ කොහොමද යන්න ඔබට දැක ගත හැකි වේ.
ඔහු ට ලැබුණු දේ කුමක් ද ඒ රජයේ අභ්‍යන්තර තොරතුරු පමණි. එනිසා කිසිදු නීති රීති කඩ කිරීමක් නො කර ඔහු සීනි ගෙන්වීය. එය සම්පූර්ණයෙන්ම නීත්‍යනුකූල විය.
රහසිගත හෙළිදරව් කිරීමේ නීතිවලට ස්තුතිවන්ත වන අතර, නීති සම්පාදකයින් මිලදී ගන්නා සහ විකුණන සියලුම කොටස් පොදු තොරතුරු වේ. මෙයින් අදහස් කරන්නේ අභ්‍යන්තර තොරතුරු මත පදනම්ව ගනුදෙනු කරන්නේ කවුරු ද යන්න අපට දැක ගත හැකි බවයි.
මෙම තොරතුරු අභ්‍යන්තර මූල්‍ය තොරතුරු භාවිතා කරමින්, රටේ හොඳම ආයෝජකයින් ලෙස සැලකෙන විශාරදයින් රාජ්‍ය පරිපාලක මිත්‍රත්වය න් අධික ලාභදායී ව්‍යාපාරයකි.
කොටස් වෙළඳපළේ හොඳම ලැබීමට ඔවුන්ගේ අභ්‍යන්තර රාජ්‍ය රහස් හා තොරතුරු මෙන්ම දැනුම උපකාර වන ආකාරය ලංකාවේ සාමාන්‍යයෙන් බහුලව පවතී. මෙය සම්පූර්ණ දූෂණයකි හොරකමකි. මැති ඇමති සහ නීති සම්පාදකයින් ඔවුන්ගේ ක්‍රියාවන් සඳහා ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ නො දී ඔවුන්ගේ තනතුරුවලින් ප්‍රතිලාභ ලබයි. මේ අතර, දේශපාලකයින් රහසිගත සම්බන්ධතා මගින් රජයෙන් ඔවුන් දැන ගත් දේ මත පදනම් ව බිස්නස් කරන බව ලංකාවේ ජනතාව දැන සිටිය යුතු ය.
වාමාංශිකයින් නිදහස් වෙළඳපොළකට ආදරය කරන්නේ කෙසේ ද ? යන්න රසවත් ය. ඔබ කැමති පරිදි මිල දී ගැනීම, විකිණීම සහ ආයෝජනය කිරීමට ඉඩ ලැබෙන්නේ මෙම වාමාංශික හොරකම් නො කරන රජයක් යන බොරුව වැපිරීමේ ක්‍රමයෙනි.
ආර්ථිකය පිළිබඳ අභ්‍යන්තර දැනුමක් ඇති පුද්ගලයින් සඳහා, ඔවුන් සබඳතා භාවිතා කිරීමෙන් වළක්වන නීති රීති එෆ් ආර් හි සඳහන් වේ. වසර ගණනාවකට පෙර සම්මත කරන ලද අභ්‍යන්තර වෙළඳ නීති, කොටස් වෙළඳාම් කිරීම සඳහා පොදු නොවන තොරතුරු භාවිතා කිරීම තහනම් කරයි. උදාහරණයක් වශයෙන්, සමාගමේ ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියෙකුට ඉපයීම් වාර්තාවක් කොටස් මිල කඩා වැටිය හැකි නරක ආරංචියක් හෙළි කිරීමට පෙර දින තම කොටස් විකිණීමට නො හැකිය. මෙම නීති මත සාධාරණ වෙළඳපොළක් රඳා පවතින්නේ නිලධාරීන්ට අභ්‍යන්තර පුද්ගලයින්ට වංචා කිරීමෙන් වැළකී සිටීමට ය.
කෙසේ වෙතත්, මෙම රජයේ මූල්‍ය රෙගුලාසි හා අභ්‍යන්තර මූල්‍ය නීති ඓතිහාසික ව වෙනත් රාජ්‍ය නොවන නීති සම්පාදකයින්ට අදාළ නොවේ. කොටස් වෙළඳාම් කිරීමේ දී රජය බොහෝ දුරට සීමා සහිත වී ඇත. රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන්ට රජයේ රැස්වීම් සහ වෙනත් සාකච්ඡා හරහා පුද්ගලික තොරතුරු නිතර අසන්නට ලැබේ.
එය ආර්ථිකයට සහ කොටස් වෙළඳපොළට සෘජු ව ම බලපෑම් කළ හැකිය. ඉතිහාසයේ සිට, රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් ට හා නීති සම්පාදකයින්ට සීමාවකින් තොරව කොටස් මිල දී ගැනීමට සහ විකිණීමට හැකි වී තිබේ.
ඇත්ත වශයෙන් ම, රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන්ට වාර්ෂිකව 12% ක් පමණ කොටස් වෙළඳපොළ පාලනය කරයි, එය එම කාල සීමාව තුළ ප්‍රතිලාභවලට වඩා සැලකිය යුතු ලෙස වඩා හොඳයි.
රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් සහ නීති සම්පාදකයින් හුදෙක් විශිෂ්ට ආයෝජකයින් ද, නැතහොත් ඔවුන්ට අසාධාරණ වාසියක් ලබා දෙන වරප්‍රසාදිත තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශය තිබීම නිසා සල්ලි හම්බ කරනවා ද? සැබෑ ආයෝජකයින් කොටස් වෙළඳපොළ තුල ආයෝජන කරන විට ලාබ අලාභ අනුමාන කල යුත් අතර, මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් වඩා හොඳ තීරණ ගැනීමට රාජ්‍ය රහස් හා ආණ්ඩුවේ අභ්‍යන්තර රහස් තොරතුරු භාවිතා කරයි.
රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් සහ නීති සම්පාදකයින් මූල්‍ය වෙළඳපොළවල භුක්ති විඳින අසාධාරණ වාසිය අවසන් කල යුතු ය. අභ්‍යන්තර වෙළඳාම නිසා අපරාධ චෝදනාවලට මුහුණ දෙන සාමාන්‍ය පුරවැසියන් මේ පිළිබඳ දැනුවත් නැත. එසේම මුදල් විශුද්ධි කරණය යටතේ ඔවුන් උසාවිවල හිර ගෙවල්වල දඬුවම් වලට සහ ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ නො දේ.
කොවිඩ් වසංගතය කාලයේ මූල්‍ය අර්බුදය තුළ කොටස් වෙළඳ පොල කඩා වැටෙද්දී, නීති සම්පාදකයින් නැවත වරක් ඔවුන්ගේ සැක කටයුතු සාර්ථක ආයෝජන මගින් විශාල ලාභ ලැබීම ගැන සිරස්තල බවට පත් විය.
මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් නීති සම්පාදකයින් අතර අභ්‍යන්තර වෙළඳාමේ මතභේදාත්මක භාවිතය, එහි නීතිමය සංකීර්ණ තා සහ සදාචාරාත්මක භාවය සඟවයි. කොවිඩ් මූල්‍ය අර්බුදයට මොහොතකට පෙර ලාභදායී ආයෝජනයක් කළ භාණ්ඩාගාර සහ මහ බැංකු සංචිත පාලනය කරන නිලධාරීන් සමඟ රහසිගත රැස්වීම් රැසකට සහභාගී වී ඇත. ඉදිරියේ දී සිදුවීමට නියමිත රට බංකොලොත් වීම හා කොටස් වෙළඳපොළ කඩාවැටීම ගැන ඔහුට පූර්ව දැනුමක් තිබූ බව සම්පූර්ණ සත්‍යයකි. නීතිමය ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ නො දී, මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් නීති සම්පාදකයින් පොදු නොවන තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම කොටස් වෙළඳපොළෙන් ලාභ ලබා ගැනීම සඳහා යොදා ගන්නා ආකාරය පිළිබඳ පුළුල් සාකච්ඡාවකට දේශපාලන උවමනාව ඇති දැනුවත් මිනිසුන් අවශ්‍ය වේ.
වරප්‍රසාදිත තොරතුරු මත පදනම් ව ලාභ දායි වෙළඳාම් කරන මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් රටේ ජනතා අවධානය වෙනතක හැරවීමට දක්ෂයෝ ය. කොට්ටහච්චි කෝලම හා මාධ්‍ය ඇමති යනු මේ සදාචාරාත්මක නොවන ලාබ ලැබීමේ හා හොරකමේ විකට චරිත වේ. මෙවැනි උදාහරණ සමාජ මාධ්‍ය තුල ඇති ප්‍රධාන කතිකා වෙස් වීම මගින් තේරුම් ගත හැක. බිස්නස්කාරයෝ සැක සහිත සංවේදී තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීම සැඟවීමට හාල් පොල් ලුණු ප්‍රශ්න ඉදිරියට දමා ආන්දෝලනාත්මක කතා ගොතති.
මේ සඳහා නීති ක්‍රියාත්මක කිරීම දුර්වල මට්ටමක පවත්වති. මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් හා නීති සම්පාදකයින්ට අභ්‍යන්තර දැනුමෙන් දිගටම ලාභ ලැබිය හැකිවන ලෙස සියල්ල පාලනය තරනු ඇත. මෙවන් මුදල් විශුද්ධි කිරීම් නිති උල්ලංඝනය කිරීම් සඳහා පවතින දඬුවම් සදාචාර විරෝධී හැසිරීම් වලක්වා ගැනීමට ප්‍රමාණවත් නොවේ.
නව රජයට පත් වූ නිලධාරීන් තමන් සේවය කරන ඡන්දදායකයින්ගේ ම වියදමින් තමන් පොහොසත් වන බවට වන සංජානනය නිසා ඇති වූ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ආයතන කෙරෙහි මහජන විශ්වාසය ඛාදනය වී ඇත.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු ධනවාදය ම මිස කිසිවක් නොවන හෙයින් මේ රාජ්‍ය හොර තිප්පොළ විශ්වාසය කිරීම ත්‍රීවීල් මල්ලිලාට බස් කාරයින්ට හා පෝස්ටර් ගැසූ මෝඩ ගෑණුන්ට ෆේස්බුක් වල, 'ආ ඒකට කමක් නෑ අපි අරූට තමයි' කියන නූගතුන්ට බාර කරමු.
වඩාත් ශක්තිමත් සාධාරණ රටක් හා වෙළෙඳපොළක් සෑදීම සඳහා ආචාර්‍ය මහාචාර්‍ය පට්ටම් යොදා ගැනීම තවත් හොර ගුහාවක් වසා තබන ක්‍රමයකි. ඔබගේ ත්‍රී විලරයේ තොරොම්බල් කෑලි ගලවන විට මහා පරිමාන මුදලාලිලා බිස්නස්කාරයෝ වෙනත් මුක වලින් සිනාසෙනු අපට පෙනේ.
සතයක් වත් පඩි නො ගෙන වැඩ කරන ආණ්ඩුවේ විධායක නිලධාරීන් අභ්‍යන්තර රාජ්‍ය රහස් විකිණීමට බාධාවක් නැත. ඔවුන් නීතිවලින් නිදහස් කර ඇති අතර, ඔවුන්ට රාජ්‍ය තොරතුරු විකිණීම මගින් විශාල ලෙස මුදල් ඉපයීමට හා ගසා කෑමට කෑමට ඉඩ සලසා ඇත. වෛද්‍යවරු ආචාර්‍යවරු මහාචාර්යවරු නොමිලේ සේවයට පැමිණෙන්නේ එනිසා ය.
මැති ඇමතිලා වාර්ෂිකව සාමාන්‍යයෙන් 12%කට වඩා කොටස් වෙළඳපළ අභිබවා ලාභ ලබයි, ඔවුන්ට රජයේ අභ්‍යන්තර තොරතුරු විකිණීමේ හැකියාව ඉතා ඉහළ ය.
මූල්‍ය අර්බුදයේ දී මහ බැංකු නිලධාරීන්ගේ පවුලේ ධනය වැඩි වූ අතර, එය මාධ්‍යයට යාම වැළැක්වීමට සුලු සේවකයින්ට සහ මුලු මහ බැංකුවට ම වැටුප් වැඩි වීමක් ලබා දී ලොවෙත් නැති ලෙස ස්වාධීන කර ඇත. එය අයිඑම්එෆ් ලියවිල්ල මගින් වසා දැමීම වෘත්තීය හොරකමකි. ඒත් ආ ඒකට කමක් නෑ. අපි මහලු මාමාට තමයි.
මහ බැංකු පනත උල්ලංඝනය, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ පනත උල්ලංඝනය කිරීම බොහෝ විට තදබල ලෙස රටම අපයෝජනය කිරීමක් වන අතර, පුද්ගලික වාසි සඳහා ජනපතිවරු ලවා ම මේවා අව භාවිතා කිරීමට ක්‍රම සකස් කර ගැනීමට ඔවුන් පොහොසත් වේ. මහ බැංකුව නව දූෂිත ආයතනයක් බවට පත් කලේ මේ රජයයි.
මෙම කරුණු සඟවන රජය සදාචාර විරෝධී වෙළෙඳ පිළිවෙත් මහජන විශ්වාසය අඩපණ කරමින් සිටී. කොටස් වෙළඳපොළේ මූල්‍යමය ලාභයකට තුඩු දිය හැකි ආකාරයේ තීරණාත්මක රාජ්‍ය තොරතුරු විකිණීම සදාචාරාත්මක හා මුලු රට ම මෙන්ම ජනතාව පාහර ලෙස අපයෝජනය කිරීමකි. ආ ඒකට කමක් නෑ. අපි මහලු මාමාට තමයි.
රාජ්‍ය තොරතුරු ලංකාවේ තෝරා ගත් කිහිප දෙනෙකුට පමණක් ලාභ ලැබිය හැකි ක්‍රීඩා පිටියක් නිර්මාණය කර ඇත. මූල්‍ය පද්ධතියේ දූෂිත බව මෙම රජයට කිසි සේත් නැවැත්විය නො හැක.
සාධාරණ සහ නිදහස් වෙළඳපොළේ මූලධර්මවලට වල කපන, සාමාන්‍ය ජනතාවට ලබා ගත නො හැකි රාජ්‍ය තොරතුරු වලින් නිලධාරීන්ට ලාභ ලැබීමට මෙම හිඩැස සාදා ඉඩ දී ඇති ආකාරය සාධාරණීකරණය කිරීමට ඔබ සැමට බොරු කීමේ අයිතිවාසිකමක් ඇත යැයි පැවසීමෙන් රජය මුලු නිරුවත ම පෙන්වීය.
තොග පවත්වා ගෙන යාමේ පනතේ විනිවිදභාව හා තොරතුරු වසා දැමීම රාජ්‍ය නිලධාරීන් විසින් මෙහෙයවූ දූෂිත වැඩසටහනක් වූ අතර එය මිල දී ගැනීමේ ටෙන්ඩරය තුන් වරක් වැරදුණ බව කියා සැඟවීය. තොග සැලසුම් කිරීම සඳහා ව්‍යවස්ථාව මගින් ම සැලසුම් සකස් කර ඇත්තේ අභ්‍යන්තර වෙළඳාම අව්‍යාජ ලෙස ජනතාවට හානි නොවන ලෙස පවත්වා ගෙන යාම සඳහා ය කිසිදු මාධ්‍යයක හෝ විපක්ෂ මන්ත්‍රීවරයෙකු මෙය සඳහන් නො කලේ මහජන විරෝධය සමනය කිරීමට බව අපට හොඳින් පෙනේ. තොග පවත්වා ගෙන යාමේ පනත අරන් කියවන්න.
නීති සම්පාදකයින්ගේ පවුලේ සාමාජිකයන් නීති සම්පාදකයින් සතු තොරතුරු මත පදනම් ව වෙළඳ ක්‍රියාකාරකම්වල නියැලෙන අවස්ථාවන්හි දී පුද්ගලික සබඳතා උනන්දුව පිළිබඳ ගැටුම්වලට තුඩු දේ.
රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් සහ නීති සම්පාදකයින් මූල්‍ය පාලනයේ සදාචාරාත්මක භාවය සංකීර්ණ කරන අතර අදාළ මැති ඇමතිලා සහ නිලධාරීන්ගේ පවුල් වල අය මාර්ගයෙන් වෙළෙඳාම් හා ටෙන්ඩර් සම්බන්ධයෙන් වඩාත් හොඳින් පැහැදිලි මාර්ගෝපදේශ ලබා ගනී.
ආයතන කෙරෙහි මහජන විශ්වාසය පවත්වා ගත යුතු හෙයින් සෑම අවස්ථාවකම අඛණ්ඩව අමු බොරු ප්‍රචාරය අත්‍යවශ්‍ය උවමනාවකි. ඵලදායී රාජ්‍ය පාලනයක් සඳහා සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පවත්වා ගෙන යාමට විනිවිදභාවය සහ වග වීම අවශ්‍ය වේ මේ සඳහා ද නව රජය බොරු කියයි. ආ ඒකට කමක් නෑ. අපි මහලු මාමාට තමයි.
නව රජය මෙයටත් වඩා පියවරක් ඉදිරියට ගොස් ඇත. ඔවුන් පාර්ලිමේන්තුව මගින් ම හොරකම හා වංචා කිරීම සඳහා නීතියෙන් ම අවසර ගෙන නීත්‍යනුකූල හොරකම් සිදු කරති.
රජයේ මැති ඇමති හෝ නිලධාරීන් හා නීති සම්පාදකයින්ට කොටස් වෙළඳාම් කිරීම තහනම් කල යුතු අතර ඒ වෙනුවට ඔවුන්ගේ වත්කම් හා පවුල්වල හිතමිතුරන්ගේ බිස්නස් පාලනය කිරීමට අවශ්‍ය කරන ශක්තිමත් නීති පැනවිය යුතු ය. නීති සම්පාදකයින් නිලයේ සිටිය දී ඔවුන්ගේ මූල්‍ය ක්‍රියාකාරකම් සඳහා වගකියන බව සහතික කිරීම සඳහා ළදරු රාජ්‍ය පාලනය පිළිබඳ තදබල විරෝධයක් අත්‍යාවශ්‍ය වේ.
@අමර ප්‍රියංකර
